Skip to main content

Navigation Navigation

Web Content Display Web Content Display

Ścieżki sukcesu, drogi odwrotu - wzorce kariery wyborczej i cyrkulacji elit w polskim wielopoziomowym systemie rywalizacji wyborczej

W polskim systemie politycznym jest wiele rodzajów funkcji obsadzanych w wyborach powszechnych, od radnego gminy, poprzez np. posła czy senatora, po prezydenta RP. Jeszcze liczniejsze są te, których obsada zależy od wyborców pośrednio, jak np. ministra, marszałka województwa czy starosty. Jaka jest droga do każdego z tych stanowisk? Jak pełnienie jednej funkcji wpływa na szanse późniejszego sprawowania innych? Udzielnie odpowiedzi na te pytania jest głównym celem naszego projektu.

Najczęściej droga do wyższych urzędów prowadzi przez te niższe. Nie ma jednak jednoznacznej i prostej hierarchii stanowisk, bowiem atrakcyjność danego mandatu może zależeć od wielu różnych czynników (np. wielkość budżetu jednostki, zakres kompetencji). Ponadto na indywidualny kapitał polityczny wpływ mają również niepowodzenia wyborcze oraz zmiany przynależności partyjnej.

Aby uwzględnić wszystkie te zmienne, w toku projektu zbudowaliśmy unikalną bazę danych, obejmującą wszystkie stanowiska obsadzane w wyborach powszechnych (od 1991 r.), jak również najważniejsze funkcje niewybieralne. Baza zawiera 878 922 rekordów odpowiadających różnym zdarzeniom składającym się na kariery polskich polityków. Do analizy danych w niej zawartych stosujemy m.in. metody statystyczne (np. schemat regression discontinuity design), uczenie maszynowe (drzewa i lasy losowe) oraz modelowanie matematyczne (łańcuchy Markowa i układy dynamiczne).

Pierwszym podstawowym celem projektu jest stworzenie modelu czynników wpływających na hierarchię stanowisk (rozwijającego znany w literaturze wskaźnik position prominence Colomera, Sikka i Taagepery). Zamierzamy również zoperacjonalizować pojęcie kapitału wyborczego, a następnie zbadać jego wpływ na selekcję kandydatów i wyniki wyborów. Wreszcie trzecim z naszych podstawowych celów jest wymodelowanie wpływu wcześniejszego przebiegu kariery na decyzję o starcie w wyborach i wynik tego startu, jak również ścieżki dojścia do poszczególnych stanowisk oraz ścieżki awansu politycznego.

Oprócz tych trzech głównych celów chcemy również zbadać szereg zagadnień szczegółowych, takich jak poziom wymiany elit w organach przedstawicielskich różnych szczebli, skala przewagi wyborczej inkumbenta, mechanizmy motywujące „wypełniaczy list wyborczych”, strategie i wzorce równoległych startów na różne stanowiska samorządowe, czy wreszcie polityczne losy przegranych inkubmentów.