english
Granty NCN
Badanie skali zjawiska gerrymanderingu w polskich wyborach do rad gmin w 2014 r.
W 2014 r., po raz pierwszy w dziejach III RP, członkowie rad gmin (z wyjątkiem miast na prawach powiatu) będą wybierani w okręgach jednomandatowych. Ponieważ granice tych okręgów będą wyznaczane przez organy stanowiące (rady gmin), a Kodeks wyborczy pozostawia tym organom szeroką swobodę w tej materii (w szczególności dopuszcza odchylenia od normy reprezentacji sięgające nawet 50% w obie strony), nowe przepisy stwarzają istotne zagrożenia wystąpienia zjawiska gerrymanderingu – manipulacji rozmiarem i granicami okręgów dla korzyści partyjnej (zwykle poprzez koncentrację wyborców opozycyjnych w kilku okręgach i rozproszenie reszty w taki sposób, by w żadnym innym nie mogli oni uzyskać większości).
Ścieżki sukcesu, drogi odwrotu - wzorce kariery wyborczej i cyrkulacji elit w polskim wielopoziomowym systemie rywalizacji wyborczej
Celem projektu jest badanie ścieżek kariery w wielopoziomowym systemie wyborczym, czyli wzorów, w które układają się indywidualne losy polityków startujących w kolejnych wyborach. Kluczowe jest tu uwzględnieniem faktu, że struktury władzy publicznej w Polsce, w szczególności pochodzące z wyborów, tworzą swoistą hierarchię. Formalnie nie jest to hierarchia, która opiera się na podporządkowaniu – gmin powiatom, powiatów województwom, ani wszystkich szczebli samorządu władzom krajowym. Jednak, pomimo takiej niezależności, każdy z kolejnych poziomów władzy obejmuje większy obszar, większą liczbę mieszkańców i w związku z tym może być (i często bywa) postrzegany jako ważniejszy.
Problem izomorfizmu elekcji
W naszym projekcie zamierzamy przedstawić rodzinę problemów (przybliżonego) izomorfizmu elekcji, które mają na celu zbadanie odległości pomiędzy elekcjami. Naszym celem jest znalezienie algorytmów, rozwiązujących te problemy (w tym, podejścia: dokładne, przybliżone i heurystyczne). Chcielibyśmy także zbadać właściwości problemu oraz przetestować jego skuteczność w praktyce. Przez elekcję rozumiemy zbiór kandydatów i zbiór wyborców, w którym każdy wyborca posiada pewne preferencje względem kandydatów. W zależności od rodzaju wyborów można stosować różne rodzaje głosów. Np. głos preferencyjny pozwala wyborcy na uszeregowanie wszystkich kandydatów zgodnie z jego preferencjami, podczas gdy głos aprobujący pozwala wyborcy na wskazanie zbioru aprobowanych kandydatów (pozostali kandydaci traktowani są jako odrzuceni). W naszych badaniach skupimy się na wyborach z głosami preferencyjnymi.
Konstytucjonalizacja polityki jako narzędzie kontroli i równowagi w ujęciu porównawczym
Projekt analizuje proces kształtowania treści norm prawnych w relacji pomiędzy aktorami politycznymi a organami zaliczanymi tradycyjnie do władzy sądowniczej lub realizującymi podobne funkcje. Dotychczasowe badania tego obszaru skupiały się na dwóch zjawiskach: judykalizacji polityki i polityki konstytucyjnej. Proponowany projekt podejmuje pierwszą próbę całościowego badania konstytucjonalizacji polityki. Pod tym określeniem rozumiemy całokształt sytuacji, w których dochodzi do sporu o kierunek polityki publicznej przy czym spór ten prowadzony jest za pomocą odwołania do argumentu sprzeczności danej polityki (lub wyrażających ją aktów) z konstytucją.
Wzory wyborcze
Celem projektu jest zbadanie politycznych efektów wybranych (najczęściej spotykanych) systemów wyborczych w aspekcie ilościowym. Dotychczas problem ten był badany głównie z perspektywy empirycznej – traktowano system wyborczy jako jedną ze zmiennych wyjaśniających w modelu statystycznym bądź dopasowywano różne funkcje do danych z rzeczywistych wyborów. Jednak w istocie rzeczy mamy do czynienia z problemem typowo matematycznym – jak pewna funkcja (system wyborczy) odwzorowuje wynik głosowania na podział mandatów (czy inny interesujący nas parametr). W związku z tym właściwe dla jego badania wydają się metody formalne: najpierw zakładamy sobie pewien model probabilistyczny rozkładu preferencji wyborców, a następnie wyprowadzamy z niego interesujące nas wyniki.
